Berghutten Zwitserland

• Furkapas

De Furkapass, is een Zwitserse bergpas die de verbinding vormt tussen de kantons Wallis en Uri. Pashoogte ligt op een hoogte van 2431 meter. De huidige pas is aangelegd tussen 1864 en 1867. Daarvoor werd de pas al gebruikt als  handelsroute, immers in de tijd van de Romeinen bestond de pas al. De Furkapas begint in Oberen Goms in Wallis en eindigt in Andermatt in kanton Uri.

• Gletch

Gletsch ligt op 1759m hoogte in het kanton Wallis. Het maakt deel uit van de gemeente Oberwald en ligt op de splitsing van de Furkapass en Grimselpass. De naam is afgeleid van de Rhônegletscher waarvan Gletsch ooit aan de voet heeft gelegen. Om precies te zijn reikte de gletsjer tot aan het “Grand Hotel Glacier du Rhône”, tegenwoordig kijkt men vanaf het hotelterras over het gletsjer gevormde plateau (Belevingspad). Het gehucht telt verder nog een aantal gebouwen een anglicaanse kapel en een stationsgebouw. Want Gletsch is ook het tussenstation van de Furka-stoomtrein, een museumspoorlijn tussen Gletsch en Realp in het kanton Uri op de Furkapass. Sinds 2010 rijdt de trein ook naar Oberwald in Wallis. Door de inspanning van een fanatieke vereniging (VFB) van spoorwegliefhebbers rijden er tijdens de zomermaanden weer stoomtreinen op dit oud stukje spoorlijn.

• Stoomtrein FO Bahn

Op 12 Augustus 2010 is het laatste traject van de Dampfbahn-Furka-Bergstrecke (DFB) van Oberwald naar Gletsch heropend. Het verbindt Gletsch met Oberwald in Wallis. Het is al weer ruim een kwart eeuw geleden dat de Furka-basistunnel in 1982 werd geopend van Oberwald naar Realp. Hierdoor raakte de voormalige Furka-Oberalp-Bahn (FO) in verval. Door berg- en treinliefhebbers werd de Furka-Bergbahn gered, zij namen het initiatief om het gedeelte op historische wijze te doen herleven. In 1993 werd het gedeelte Realp-Gletsch al in gebruik genomen, anno 2010 is het gehele 17.8 km lange oorspronkelijke traject heropend. Gulle donaties van treinfanaten en sponsoren hebben het mogelijk gemaakt dat de oorspronkelijke verbinding tussen Oberwald en Realp in ere is hersteld en men nu met stoom langs de Rhônegletsjer kan.

• Oberwald-Gletsch Furka Dampfbahn

Eigenlijk is Gletsch niet meer dan een gehucht, bekend vanwege zijn strategische ligging en het eeuwenoude hotel Glacier du Rhône. Deze naam is afgeleid van de Rhônegletscher. In 1850 reikte de gletsjertong nog tot aan het dorp, nu heeft de gletsjer zich zo ver teruggetrokken dat de Rhônegletscher vanuit Gletsch nauwelijks te zien is. Grote kale rotswanden herinneren nog aan de gigantische ijsmassa uit die tijd. Vanaf Gletsch rijden we via Oberwald (de poort van Wallis) de dorpen Obergesteln en Ulrichen binnen, allen gelegen aan de jonge Rhône, die hier in de volksmond Rotte wordt genoemd. Het gebied wordt ook wel Obergoms genoemd, en staat beschreven onder Oost-Wallis 1 (Oberwald-Fiesch).

• Anglicaanse kerk Gletsch

Achter de Anglicaanse kerk in het gehucht Gletsch (1759m), bevindt zich een prachtig natuurgebied over het gevormde bekken van de vroegere Rhônegletscher. Immers Gletsch heeft zijn naam te danken aan deze gletsjer, die in 1850 nog met zijn gletsjertong tot aan Gletsch lag. Langs het wandelpad treft men informatie aan in welk jaar de gletsjer zich waar bevond, het wandelpad in Gletsch heet dan ook belevingspad naar de Rhônegletsjer. 

• Gletsch

Nu (2012) is de Rhônegletscher vanuit Gletsch niet meer te zien, men ziet alleen de grote kale rotswanden die hij bedekte. Het grote hotel (Glacier de Rhône) is de laatste jaren weer in gebruik, het heeft jaren leeg gestaan, wat het dorp een verlaten aanzicht gaf. Nu de naastgelegen panden nog voorzien van nieuwe gebruikers. Zoals gezegd, achter de kerk wandelen we langs de jonge Rotte, zoals de Rhône hier genoemd wordt, het natuurgebied in  richting de Rhônegletscher. We nemen een aantal foto’s die voor zichzelf spreken. 

 

• Belevingspad Gletsch Rhonegletscher/Belvedere

Over het brede en licht stijgende wandelpad naderen we hotel Belvédère op de Furkapass. Overgaand in een iets smaller maar zeker goed te wandelen pad bereiken we de laatste morenen van de Rhonegletscher, vlak onder hotel Belvédère. Hier kunnen we de eerste watervallen van de Rhône aanschouwen. Terug gaat het via hetzelfde wandelpad, er zijn een aantal zijpaden maar deze hebben verder geen aansluiting. Dit veengebied mag er dan in de herfst prachtig uitzien we gaan het zeker nog eens in het voorjaar/zomer overdoen. Tijdens de wandeling kwamen we nog een aantal prachtige vlinders tegen die we U niet willen onthouden.

• Furkapass

Van Oberwald tot Gletsch loopt de weg naar de Furka- en Grimselpas gelijk op. In Gletsch buigt de Grimselpas af naar het noordelijk gelegen Innertkirchen, terwijl de Furkapas in oostelijke richting naar Andermatt gaat. Iets ten westen van pashoogte staat Hotel Belvédère, daar begint op een hoogte van 2272m een pad naar de Rhônegletsjer, de oorsprong van de Rhône. De langeafstandswandelroute, Vier-Quellen-Weg, waar ook de Rhône deel van uitmaakt staat beschreven onder de St. Gotthardpass. Deze foto van de  Rhônegletscher op de Furkapas is  helaas een oude opname. De gletscher is intussen zo ver teruggetrokken dat hij nauwelijks nog te zien is vanaf de Furkapas.

• Furkapas

De Furkapass pashoogte ligt op 2436m, maar stelt niet zo veel voor. Hotel Furkablick staat er verlaten bij. Evenals op andere pashoogten is het economisch gezien bijna onmogelijk om er een  bestaan op te bouwen. De laatste jaren hebben we  alleen maar een teruggang gezien op de passen mede doordat de passen maar enkele maanden  per jaar toegankelijk is.

SIDELENBACH-SIDELENHÜTTE-FURKAPASSHOHE

• Sidelenbach P.2280

Sidelenbach (P. 2280) op de Furkapass is ons uitgangspunt naar de Sidelenhütte om vervolgens terug te wandelen naar Furkapasshöhe. Na een korte klim over grote stenen en langs de Sidelenbach gaat het gestaag bergopwaarts. Vervolgens komen we op een uitgestrekte alpenweide, vanwaar we de hut al zien staan. Gemoedelijk gaat het bergopwaarts over klaterende beekjes, al moeten we aan het eind nog een stukje klimmen.

• Sidelenhutte vanaf Unt. Bielenlucke

Na een klim van 430 hoogtemeters komen we bij de Sidelenhütte aan. Vanaf Unt. Bielenlücke hebben we een prachtig uitzicht op zowel de hut als de restanten van de Tiefengletscher, met zijn markante Galenstock en de Sidelengletscher met Gross Furkahorn.  We vervolgen de route via het meer bij de hut richting Galenbödmen, met op de achtergrond de Sidelenhütte en Bielenlücke.De wandeling gaat over de Galenloch, een prachtige goed gemarkeerde bergweg richting Galenbödmen.

 

 

• Sidelengletscher/Tiefengletscher

Hier zijn de Sidelengletscher en Tiefengletscher in een blik gevangen tijdens deze mooie wandeling in dit enorm ruige gebied. Het eind van de Sidelengletscher mondt uit in het meer onder de Kl. Furkahorn. Ook hebben we een mooi uitzicht richting Galenbödmen vanaf de Galenstöck. Daarna verandert de Sidelenbach in een ruige rivier. Bij de brug over de ruige Sidelenbach blikken we nog even terug richting Tiefenstock Galenstock en Bielenhorn. Furkapasshoogte stelt verder niet veel voor een aantal onbewoonde legerbarakken, een leegstaand hotel en hotel-restaurant Furkablick is alles wat Galenbödmen te bieden heeft. (Zie ook het verhaal onder Berghutten; Sidelenhütte).

 

 

 

Een impressie van de wandeling via de Sidelenhütte naar Galenbödmen.

• Tiefenbach

Vlak voor het dorp Tiefenbach begint onze route naar de Albert-Heim-Hütte, een eenvoudige route van ongeveer 1.30 uur. Na een kleine klim langs de Tiefenbach, wandelen we een prachtig ruig landschap binnen met vele waterstroompjes en veenpluisjes. (Zie ook het verhaal onder Berghutten; Albert-Heim-Hütte). 

• Hotel Tiefenbach

In het iets verder gelegen dorp Tiefenbach gelegen op 2106m staan een handvol huizen en een kapel, stelt verder niet veel voor. Het hotel Tiefenbach is bijna het gehele jaar geopend en dus ook in de wintermaanden, dan is het toegangankelijk voor toerskiën of met sneeuwschoenen. Uitzondering hierop zijn van begin mei tot half mei en van half oktober tot half december dan is het hotel gesloten. In de winter 2020/21 is er geen geprepareerde winterwandelpad van Realp naar Tiefenbach. Info verder onder: https://www.hotel-tiefenbach.ch/. De Maria Hilfkapel staat op een heuvel naast Hotel Tiefenbach en dateert uit 1912. De ingangszijde van het gebouw is gemaakt van granieten blokken. In de veelhoekige achterkant aan de oostzijde van de kapel staat een kleine sacristie opgesteld, achter het altaar.

• Tiefenbach

Een bronzen reliëf aan de zijkant van een woning in Tiefenbach, hangt ter nagedachtenis aan kapitein Richard Weber, een arts die gestationeerd was op de Furkapas en op 1 maart 1915 bedolven werd onder een lawine op de Furkapas. Het monument is opgericht door zijn kameraden en werd gemaakt door Carl Burckhardt (1878-1923). Verder afdalend richting Realp passeren we Hotel Gallenstock en zijn dan voor Realp aangekomen op de James Bond straat. De haarspeldbochten boven de Furkareuss waren in 1964 het decor voor een achtervolging in de James Bond film Goldfinger. Een informatiebord met straatnaam herinnert hieraan. Iets verder bereiken we Realp.

• Restaurant Galenstock

Nog een markant punt op de Furkapas is hotel Galenstock, de naam zegt het al. Het restaurant Galenstock is de laatste jaren dan weer wel en dan weer niet geopend. Vanaf het terras hebben we een mooi uitzicht op de Galenstock 3583m, Tiefengletscher en Gletschhorn 3305m. De Galenstock is de op vier na hoogste berg in de Urner Alpen.

• Realp

Realp is een kleine plaats (+/- 160 inwoners) in het Zwitserse kanton Uri. Realp is de hoogst gelegen gemeente in het kanton Uri en een perfecte plek om van een actieve vakantie te genieten. Golfterrein, skiliften, alpine- hutten maar vooral uitgestrekte ongerepte natuur. Sinds 1981 kon ook in de winter de verbinding tussen Uri (Realp) en Wallis (Oberwald) in gebruik blijven dankzij de aangelegde Furka-Basistunnel (15 km. lang). Voorheen kwam men ieder voorjaar voor hoge kosten te staan om de verbinding weer tot stand te brengen, door het ruimen van sneeuw, herstellen van schade en het weer opbouwen van een demontabele brug.

Realp is het eindstation van de Dampfbahn Furka-Bergstrecke. De Furka-Bergstrecke wordt momenteel in het hoogseizoen dagelijks aangedaan door 1 of 2 stoomtreinen die van Realp  via Tiefenbach, Furka en Muttbach naar Gletsch en weer terug rijden. In Gletsch ligt voorlopig het eindpunt van de lijn, maar de DFB is druk bezig om het gedeelte naar Oberwald ook rijklaar te krijgen. Op 1 januari 2003 fuseerde de Furka-Oberalp Bahn met de Brig-Visp-Zermatt Bahn tot de Matterhorn-Gotthard Bahn (MGB). De MGB berijdt nu het gehele tracé van Zermatt tot Disentis waarbij reizigers in Disentis nog steeds aansluiting hebben op de ruim 100 jaar oude Rhätische Bahn die het vervoer in het kanton Graubünden verzorgt.  

• Realp Stoomtrein

Tot voor kort was men somber over het traject Gletsch-Oberwald. De passagiersaantallen daalden, de economische teruggang was in de Zwitserse toeristensector sterk te merken en grote financiers zoals het bedrijfsleven en de Zwitserse staat bleven weg. In het jaar 2005 was er goed nieuws voor de DFB, een enthousiaste Zwitserse spoorwegliefhebber besluit een donatie van 3 miljoen Zwitserse Franken te doen aan de nieuw op te zetten stichting Furka-Bergstrecke. De donatie maakt een snelle uitbreiding richting Oberwald mogelijk. Op dit moment wordt er vanuit gegaan dat omstreeks 2011 de gehele Furka-Bergstrecke weer bereden zal worden. Realp is ook het startpunt naar de Rotondohütte, zie het verhaal onder Berghutten.

• Zumdorf

Het kleinste dorp van Zwitserland heeft een bushalte aan de Furkapass, een restaurant, kapel, twee woonhuizen en een voorraadschuur behorende bij het restaurant. De kapel van St. Nicolaas in het gehucht Zumdorf is afkomstig uit 1720 en werd gerenoveerd in barokstijl in het jaar 1971.Het is gezellig toeven in het kleinste dorp van Zwitserland, het eten en de gastvrijheid laat niets te wensen over. En oh ja het gaat echt met de tijd mee, dit kleinste dorp van Zwitserland heeft zelfs een eigen website http://www.zumdoerfli.ch/.

• Hospental

Hospental is gelegen aan de routes over de Gotthardpass en Furkapass. Het meest opvallende gebouw is de “Toren van de heren van Hospental”, het dateert uit de 1e helft van de 13e eeuw en diende als woontoren maar is sinds de 15e eeuw niet meer in gebruik geweest. Het komend voorjaar mei 2022 komt hier verandering in, door een stalen constructie in de toren leiden 85 traptreden u naar een uitkijkplatform boven de toren. Ook de barokke “Pfarrkirche Maria Himmelfahrt” gebouwd in 1706-1708, is zeker een bezoekje waard. Aan de rand van het dorp staat de kapel St. Karl, een barokke kapel uit 1721, die in 1907 werd gerenoveerd. Dit is ook het eindpunt van de Furkapas, op de rotonde gaat het links richting Andermatt en rechts de St. Gotthardpas op.